AYRAN TARHANASI (ELAZIĞ YÖRESİ)

           Besmele ile...       
           Ebû Hureyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdular:
        “Fırsat varken salih amel biriktirmeye bakın. Zira nasıl ki zifiri karanlık anlarında etraf seçilmez hâle gelir; onun gibi yakın bir gelecekte de birtakım fitneler ortaya çıkacaktır (ki ne imanla küfrü, ne de doğruyla yanlışı ayırt etmek mümkün olmayacaktır). Öyle ki mü’min bildiğiniz kişi, bir bakmışsın akşama varmadan imanından olmuş.. yine önceki akşam inandığı bir şeye sabah bir bakmışsın inanmaz hâle gelmiş!. meğer basit bir dünyalığa dinini satmış..”
       (Müslim, Îmân 186. Ayrıca bk. Tirmizî, Fiten 30, Zühd 3; İbni Mâce, İkâme 78)

        
        Yöre yemeklerinin yeri ve tadı bambaşkadır,onlarda ki tabiilik hiç bir yemekte yoktur.
Bu tür yemeklerle maalesef bizim çocukların pek arası yoktur,ayran tarhanası ise bunlar içinde istisna olarak kolayca yedikleri bir çorbadır.
Kurban bayramı ertesi kurban kesilen hemen her evde az yada çok kemikli et bulunur,elhamdulillah bizim evde bu nasipli evlerden birisi,ancak çocukların mızmızlığı :) haşlama ete de hakim olduğu için, böyle çorbalarda kullanıp onlara yediriyorum,pek sesleri çıkmıyor.
     Canım annem neredeyse her sene ayran tarhanası yapar ve bizlere de verir,benim için kış mevsiminin en nadide çorbasıdır ayran tarhanası...
     Ayran tarhanası,bekletilip suyu alınarak koyulaştırılmış,ekşimiş yayık ayranında pişirilen dövme (aşurelik buğday) ile yapılır,dövme ayran içinde pişer ve ayran dövme ile beraber koyulaşır,temiz pamuklu bezlere kaşıkla parça parça konulup güneşte kurutulur,bez torbalarda,serin yerde muhafaza edilir.
    Aynı tarhana Malatya yöresinde de yapılır,bilinir.Ancak Malatya'da içine sadece naneli yağ konulur,soğan ve salça konulmaz,Elazığ yöresinde de salça konulmadan da yapılabiliyor,ama bildiğim kadarıyla soğan mutlaka kullanılıyor,salça tercihe kalmış bir şey,ben salçalısını tercih ediyorum.       
          MALZEMELER:
2 su bardağı ayran tarhanası,
4 litre su,
3-4 parça kemikli et,
tuz,
1 yemek kaşığı domates biber karışık salça,
1 yemek kaşığı kuru nane,
1 adet kuru soğan,
1/2 yemek kaşığı tereyağı,
3-4 yemek kaşığı zeytinyağı,
(bu çorba için verdiğim bütün ölçüler, tahmini ölçülerdir,artırıp eksiltebilirsiniz.),
        YAPILIŞI:
Kuru tarhanayı üzerini kapatacak miktarda ılık suda 1-2 saat ıslakta bekletelim,
düdüklü tencereye su koyup kaynatalım,
soğuk su ile iyice yıkadığımız kemikli etlerimizi kaynayan suya koyalım,
kaynarken üzerinde biriken keflerini (tortularını) alalım,
düdüklünün kapağını kapatıp 40-45 dakika kaynatalım,
düdüklünün ağzını açalım,
tarhanamızın suyunu süzelim,düdüklüye ilave edelim,
tekrar tenceremizin kapağını kapatıp yarım saat daha pişirelim,
düdüklünün kapağını açıp içindeki kemikli etleri bir tabağa çıkaralım,
tenceredeki tarhanaları iyice dağıtmak için çırpma teli ile bir iki karıştıralım,
etleri kemiklerinden ayırıp tekrar çorbaya ilave edelim,
başka bir tencerede yağlara yemeklik doğranmış soğanı ekleyip pembeleşinceye kadar kızartalım,
salçasını ilave edip 1-2 dakika çevirip dağıtalım,
nanesini de ilave edip karıştıralım,
düdüklüde ki tarhanamızı da soğanlı karışıma ilave edip karıştıralım ve tenceremizin altını kapatalım,
çorbamızı sıcak olarak servis yapalım,afiyet olsun.

Not:Çorbayı normal su ile,et suyu ile de yapabilirsiniz,ancak içinde pişen kemikli etle lezzeti çok daha güzel oluyor.